BS CKI : ÑAËNG KIM CHI
Khaøn tieáng gaëp raát nhieàu trong daân soá, chieám teå leä cao,
khaøn tieáng coù khi chæ laø moät trieäu chöùng vieâm nhieåm thoâng thöôøng.
Nhöng coù khi baùo hieäu moät beänh lyù maõn tính hoaëc aùc tính. Do vaäy,
ñöùng tröôùc moät tröôøng hôïp khaøn tieáng keùo daøi neân ñi ñeán thaày thuoác
chuyeân khoa TAI - MUÕI – HOÏNG (T-M-H) ñeå khaùm phaùt hieän sôùm nguyeân nhaân gaây
beänh.
Tieáng noùi ñöôïc phaùt ra nhö theá
naøo ?
Tieáng noùi cuûa con ngöôøi ñöôïc taïo ra bôûi hai daây thanh naèm
trong thanh quaûn. Bình thöôøng khi hít vaøo hai daây thanh môû ra, khi phaùt
aâm chuùng kheùp saùt nhau ôû ñöôøng giöõa, bôø töï do cuûa chuùng rung leân
döôùi aùp löïc cuûa luoàng khoâng khí thôû ra phaùt sinh ra tieáng noùi. Tieáng
noùi do thanh quaûn phaùt ra chöa ñöôïc hoaøn chænh, noù caàn ñi qua caùc boä
phaän coäng höôûng (hoïng, muõi, xoang ) vaø phaân tieát ( löôõi moâi ) môùi
taïo ra aâm saéc ñaëc hieäu cho töøng caù nhaân.
Bình thöôøng hai daây thanh rung ñoäng cuøng moät taàn soá vaø
kheùp kín thì lôøi noùi môùi trong treûo. Do ñoù baát kyø nguyeân nhaân naøo
laøm cho söï rung ñoäng cuûa daây thanh khoâng ñeàu, hoaëc kheùp khoâng kín
ñeàu ñöa ñeán khaøn tieáng hoaëc maát tieáng.
Moät soá nguyeân nhaân gaây khaøn
tieáng bao goàm:
1/ Vieâm
thanh quaûn caáp: Hai daây thanh phuø neà, xuaát tieát, ñoøm ñoïng baùm vaøo
daây thanh laøm caûn trôû söï rung ñoïng cuûa daây thanh gaây khaøn
tieáng hoaëc maát tieáng.
2/ Vieâm nhieãm maõn tính: Laøm daây thanh daày, cöùng, di ñoäng keùm nhö : Haït xô daây thanh, polype daây thanh, u nang daây thanh, lao, naám …
3/ Ung
thö daây thanh: gaëp ôû ngöôøi lôùn tuoåi, huùt thuoác laù laâu naêm, ung thö
naày tieán trieån tìm taøng, daáu hieäu sôùm nhaát ñeå chaån ñoaùn chính laø
khaøn tieáng keùo daøi.
4/ Caùc
bieåu hieän khaøn tieáng coøn do: Roái loaïn chöùc naêng gioïng thanh quaûn ôû
tuoåi daäy thì, nhöôïc cô, beänh lyù thaàn kinh, ngoä ñoäc, chaán thöông, sau
phaåu thuaät tuyeán giaùp, beänh lyù traøo ngöôïc daï daøy thöïc quaûn …
Toùm
laïi:
Neáu
khaøn tieáng sau ñôït vieâm nhieãm caáp tính vôùi soát, ho, ñau hoïng thöôøng
ñieàu trò 1 - 2 tuaàn thì khoûi. Neáu khaøn tieáng keùo daøi treân 3 tuaàn neân
ñeán thaày thuoác chuyeân khoa ñeå tìm nguyeân nhaân vaø ñieàu trò thích hôïp.
Hieän
nay vôùi kyõ thuaät noäi soi TAI - MUÕI - HOÏNG baèng oáng soi meàm
hoaëc oáng soi cöùng, qua khám nội soi thaày thuoác coù theå deå daøng
tieáp caän vuøng beänh lyù ôû thanh quaûn haàu goùp phaàn chaån ñoaùn sôùm
nguyeân nhaân gaây beänh.
0 Nhận xét